Η πολιομυελίτιδα αποτελεί λοιμώδες νόσημα, δυνητικά επικίνδυνο για τη ζωή και ικανό να προκαλέσει μόνιμη παράλυση. Οφείλεται στη δράση του ιού της πολιομυελίτιδας, ενός νευροτρόπου, εντεροϊού. Έχουν απομονωθεί τρεις τύποι του.
Η πολιομυελίτιδα επηρεάζει κατά κανόνα παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών. Ο χρόνος επώασης του ιού είναι 4-10 ημέρες.
Στατιστικά περίπου:
⁃ 7 στους 10 ασθενείς παραμένουν ασυμπτωματικοί.
⁃ 1 στους 4 ασθενείς παρουσιάζει συμπτώματα που θυμίζουν γρίπη όπως: αίσθημα κόπωσης, πονόλαιμο, πυρετό, πονοκέφαλο, ναυτία και κοιλιακό άλγος. Τα συμπτώματα αυτά διαρκούν συνήθως δύο έως πέντε ημέρες και υποχωρούν αυτόματα.
⁃ Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών αναπτύσσονται νευρολογικά συμπτώματα:
• Παραισθησίες (αίσθημα τσιμπημάτων στα πόδια)
• Μηνιγγίτιδα (1 στους 25 ασθενείς)
• Παράλυση των άκρων (1 στους 200 ασθενείς. Η παράλυση αποτελεί σοβαρή επιπλοκή της νόσου καθώς είναι δυνατό να οδηγήσει σε μόνιμη αναπηρία ή και θάνατο λόγω παράλυσης των αναπνευστικών μυών.
Ένας αριθμός παιδιών τα οποία αναρρώνουν από πολιομυελίτιδα, παρουσιάζουν 15 έως και 40 χρόνια αργότερα συμπτώματα κόπωσης, μυϊκής αδυναμίας ή και παράλυσης. Η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως μετά-πολιο σύνδρομο.
Η πολιομυελίτιδα αποτελεί ιδιαίτερα μεταδοτική λοίμωξη. Ο ιός παραμένει στα κόπρανα των πασχόντων για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Μεταδίδεται μέσω επαφής δια της πεπτικής οδού και σπανιότερα μέσω σταγονιδίων του αναπνευστικού. Οι ασθενείς διασπείρουν τον ιό αμέσως πριν αλλά και μέχρι και δυο εβδομάδες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων, ενώ ακόμα και ασυμπτωματικοί ασθενείς μεταδίδουν τη νόσο.
Σε μια ιστορική ανακοίνωση ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας γνωστοποίησε την 25.10.19 την παγκόσμια εξάλειψη του ιού της πολιομυελίτιδας τύπου 3.
Η εξάλειψη του ιού ακολούθησε την από τετραετίας εξάλειψη του τύπου 2 του ίδιου ιού και δίνει ελπιδοφόρο όσο και ρεαλιστικό στόχο για την πλήρη εξάλειψη της νόσου.
Τα κρούσματα πολιομυελίτιδας έχουν μειωθεί κατά 99% από το 1988- Παγκόσµια Πρωτοβουλία για την Εκρίζωση της Πολιοµυελίτιδας (GPEI), ενώ ο ιός τύπου 1 εξακολουθεί να βρίσκεται σε μόλις δυο χώρες το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.
Η Ελλάδα έχει ανακηρυχθεί ως «περιοχή ελεύθερη από πολιομυελίτιδα» τον Ιούνιο του 2002, αποτέλεσμα συστηματικού εμβολιασμού και ενισχυμένης επιδημιολογικής επιτήρησης.
Δεν υπάρχει καθιερωμένη θεραπεία για την πολιομυελίτιδα, είναι όμως δυνατή η πρόληψη της νόσου μέσω εμβολιασμού και τήρησης των βασικών κανόνων ατομικής υγιεινής.
