Μετά την αναγνώριση της έλευσης της COVID-19 ως πανδημίας, η εφαρμογή περιοριστικών μέτρων και μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης είχαν ως αποτέλεσμα την τροποποίηση της επιδημιολογίας των υπολοίπων μεταδοτικών νοσημάτων.
Κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου 2020-2021 ένας αριθμός λοιμώξεων με τυπικά εποχική κατανομή εντυπωσίασαν με την απουσία τους.
Η εποχική γρίπη, υπεύθυνη ετησίως για μέχρι και 650,000 θανάτους παγκοσμίως, παρουσιάζει διεθνώς ελάχιστα κρούσματα από τον Απρίλιο του 2020 και μετά. Κατά την πρόσφατη χειμερινή περίοδο η Αυστραλία είχε μηδενικούς θανάτους από γρίπη σε σύγκριση με τους μέχρι και 1200 θανάτους ετησίως κατά τα προηγούμενα χρόνια.
Παράλληλα ο μικρός αριθμός διαγνώσεων γρίπης σημειώνεται ότι φάνηκε να διατηρείται παρά τη σχετική χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων.
Αντίστοιχη πορεία με τη γρίπη φάνηκαν να ακολουθούν και άλλες λοιμώξεις ιογενείς αλλά και βακτηριακές, όπως η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος, των οποίων ο αριθμός διαγνώσεων φάνηκε να διατηρείται σε ιστορικά χαμηλά κατά το πρόσφατο χρονικό διάστημα.
Στην ίδια περίοδο, μια ομάδα μεταδοτικών ιών φάνηκε να μην επηρεάζεται από τα τηρούμενα μέτρα και να προκαλεί σημαντικές επιδημίες. Οι ρινοϊοί, μια κατηγορία ιώσεων υπευθύνων για το κοινό κρυολόγημα παρουσίασαν και συνεχίζουν να παρουσιάζουν έξαρση αποτελώντας και στη χώρα μας τη συχνότερη αιτία για λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Η χαλάρωση από την άλλη μεριά των μέτρων, στις αρχές του καλοκαιριού, είχε ως αποτέλεσμα την εκδήλωση εκτός εποχής «εποχικών» λοιμώξεων.
Έτσι διαπιστώσαμε σημαντική και σε μεγάλο βαθμό απρόβλεπτη έξαρση λοιμώξεων του αναπνευστικού κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και του Αυγούστου, που ταλαιπώρησαν παιδιά και ενήλικες, ενώ η παραπάνω εικόνα φαίνεται να βαίνει σταδιακά επιδεινούμενη από την έναρξη της λειτουργίας των σχολείων.
Διατηρώντας το βλέμμα μας στην εποχική γρίπη, πάρα το χαμηλό αριθμό κρουσμάτων, ο ιός φαίνεται να παραμένει σε κυκλοφορία σε διάφορες μορφές του (H3N2, H1N1 και B), ενώ ο αριθμός των κρουσμάτων αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση κατά το χρονικό διάστημα που θα ακολουθήσει τη χαλάρωση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και των σχετικών ταξιδιωτικών περιορισμών.
Η χρονική απομάκρυνση από την τελευταία επαφή με τους ιούς της γρίπης φαίνεται να οδηγεί την ανοσολογική μνήμη σε εξασθένιση και να έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει μια κατηγορία ασθενών εξαιρετικά ευπαθή στην εκδήλωση και τις επιπλοκές της νόσου.
Δυστυχώς δεν είμαστε σε θέση να μπορούμε να υπολογίσουμε τη «μεγάλη επιστροφή» της νόσου, πιθανότατα στα μέσα προς τέλη της φετινής χειμερινής περιόδου ή κατά τη διάρκεια του επόμενου χειμώνα, και το κατά πόσο θα συμπέσει με την πανδημία της COVID-19.
Η εμβολιαστική κάλυψη και η τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας εκτιμούμε ότι αποτελεί την ασφαλέστερη προσέγγιση.