Η μωβ μέδουσα (Pelagia noctiluca), είναι μια μικρή μέδουσα με ροζ, μωβ ή ανοικτό καφέ χρώμα. Το φωσφορίζον “καπέλο” της έχει διάμετρο 3-12cm και στην επιφάνειά του όπως και στα μπράτσα και τα πλοκάμια της υπάρχουν νηματοκύστεις που απελευθερώνουν τοξίνη. Πρόκειται για το πιο τοξικό είδος μέδουσας της Μεσογείου.
Το είδος παρουσίαζει ευρεία κατανομή. Κατά κανόνα αναπτύσσεται σε θερμά νερά (τροπικές ζώνες), αλλά μέσω ρευμάτων φαίνεται να μετατοπίζεται και να εντοπίζεται σε περιοχές του βόρειου ατλαντικού και ειρηνικού ωκεανού αλλά και στη Μεσόγειο. Τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί σημαντική αύξηση της παρουσίας της μωβ μέδουσας στις ελληνικές θάλασσες που αποτελεί επίκεντρο επιστημονικής έρευνας.
Το τσίμπημα της μωβ μέδουσας είναι ιδιαίτερα επώδυνο. Είναι δυνατό να προκαλέσει τοπικές αλλά και συστηματικές αντιδράσεις. Κατά κανόνα η βλάβη είναι δερματική και παρουσιάζει τοπικό ερεθισμό και οίδημα με συνοδό άλγος που μπορεί να επιμένουν μέχρι και 2 εβδομάδες. Σπανιότερα το θύμα μπορεί να υποστεί γενικευμένη αλλεργική αντίδραση, βρογχόσπασμο, αναπνευστική δυσχέρεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις η αλλαγή του χρώματος του δέρματος στην περιοχή του τσιμπήματος επιμένει για μεγάλα χρονικά διαστήματα ενώ η δερματολογικά βλάβη επανενεργοποιείται αυτόματα μετά από χρόνια. Η τοξίνη που περιέχεται στις νηματοκύστεις έχει ενοχοποιηθεί επιπλέον για νευρολογικές εκδηλώσεις, ζάλη, διαρροϊκές κενώσεις, υπόταση και σοκ.
Σε περίπτωση που έχετε την ατυχία να σας τσιμπήσει μωβ μέδουσα:
⁃
- Ξεπλύνετε τα πλοκάμια με θαλασσινό (και ποτέ φρέσκο νερό).
- Αφαιρέστε τα πλοκάμια που παραμένουν στο δέρμα (μη χρησιμοποιείτε γυμνά χέρια).
- Αναμείξτε μαγειρική σόδα με θαλασσινό νερό (σε αναλογία 50%-50%) και επαλείψτε την περιοχή του τσιμπήματος για αρκετά λεπτά.
- Για τη μείωση του πόνου βυθίστε την περιοχή του τσιμπήματος σε χλιαρό νερό, θερμοκρασίας 42-45°C για τουλάχιστον 30min ή μέχρι την υποχώρηση του πόνου.
- Έχετε υπόψιν ότι είναι δυνατό να απαιτηθεί χρήση αντισταμινικού ή κορτιζονούχου αλοιφής, επικοινωνήστε με το γιατρό σας.
- Σε περιπτώσεις συστηματικών συμπτωμάτων (πρήξιμο στο πρόσωπο, βραχνάδα, βήχα) χρειάζεται άμεση υποστήριξη ή ακόμα και νοσοκομειακή αντιμετώπιση.
Προσοχή:
- Το ξέπλυμα της περιοχής με ξύδι δεν επιτρέπεται καθώς πρόκειται να επιδεινώσει τα συμπτώματα.
- Οι νηματοκύστεις μπορούν να απελευθερώνουν τοξίνη ακόμα και όταν η μέδουσα δεν είναι ζωντανή. Για το λόγο αυτό μην αγγίζετε και μην επιτρέπετε σε παιδιά να ακουμπούν μέδουσες που έχουν ξεβραστεί στην ακτή.
Οι μέδουσες αποτελούν τα αρχαιότερα ζώα της θάλασσας. Βρίσκονται στα νερά εδώ και περισσότερο από μισό δισεκατομμύριο χρόνια, συχνά πανέμορφες και πάντα πολύτιμες για την οικολογική ισορροπία και, προς θεού, δεν είναι όλες επικίνδυνες για τον άνθρωπο. Τους αξίζει ο σεβασμός και η προσοχή μας.