Φανταστείτε ένα πρωτότυπο σχολείο τέχνης. Χωρίς γραφίδες, τα παιδιά χαράζουν γραμμές, ζιγκ ζαγκ, σταυρούς και καμπύλες, μαθαίνουν να αποτυπώνουν σχήματα ζώων σέρνοντας τα δάκτυλά τους πάνω σε κόκκινο πηλό. Μερικά από αυτά είναι πολύ μικρά, λίγο μεγαλύτερα ίσως από δύο ετών, άλλα φτάνουν στην ηλικία των δέκα. Ανάμεσά τους ενήλικες και μεγαλύτερα παιδιά τα καθοδηγούν. Δημιουργούν πρότυπα για την κίνηση των χεριών τους, τα μαθαίνουν να αντιγράφουν. Εκπαιδευτική διαδικασία προσεκτική, συντονισμένη, χωρίς τίποτα χαοτικό.

Η θέση του πρωτότυπου αυτού σχολείου στα σπήλαια της Ντορντόν (Dordogne) της Γαλλίας και αν σας ενδιαφέρει, δυστυχώς πρέπει να σας ενημερώσουμε ότι δεν δέχεται νέες εγγραφές μαθητών, εδώ και 13000 χρόνια.

Το σύμπλεγμα σπηλαίων της Ντορντόν με μήκος 5 μιλίων έχει χαρακτηριστεί ως το σπήλαιο των εκατοντάδων μαμούθ λόγω του καλλιτεχνικού του διακόσμου.

Η πλειονότητα των σχεδίων καλύπτουν τα τοιχώματα και τις οροφές των θαλάμων και των μεταξύ τους περασμάτων. Μια όμως αίθουσα φαίνεται διαφορετική. Η συγκεκριμένη δίνει την εικόνα χώρου εκπαίδευσης παιδιών. Χαράγματα από τουλάχιστον 4 παιδιά ηλικιών 2 έως 7 ετών μπόρεσαν να αναγνωριστούν.

Οι αρχαιολόγοι εκτίμησαν ότι ο χώρος παραπέμπει σε εκπαιδευτική διαδικασία, παράλληλα όμως θα μπορούσε να αποτελεί ένα δωμάτιο για το παιχνίδι των μικρών παιδιών που ενθαρρύνονταν στη ζωγραφική ή ακόμα και ένας χώρος για την εισαγωγή των παιδιών σε διαδικασίες κάποιας μορφής ιεροτελεστιών.

Οι ζωγραφιές περιλαμβάνουν 158 απεικονίσεις μαμούθ, 28 βισώνων, 15 αλόγων, 12 κατσικών και 10 τριχωτών ρινόκερων. Και αποτελούν ένα μικρό μόνο μέρος των καλλιτεχνημάτων που βρίσκονται διασκορπισμένα στο σπήλαιο, με ορισμένα από αυτά να χρονολογούνται μέχρι και στα 28000 χρόνια πΧ.

Ανάμεσα στα χαράγματα οι επιστήμονες ξεχώρισαν εκείνα που αποδίδονται σε πεντάχρονο κοριτσάκι τα οποία είχαν την εντονότερη παρουσία στο χώρο.

Τα χαράγματα ενός δίχρονου παιδιού δίνουν την εικόνα ότι η κίνηση του χεριού υποστηριζόταν και δεχόταν καθοδήγηση από ενήλικο.

Σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνονται ξεχωριστές σχέσεις ανάμεσα σε σχέδια που αποδίδονται σε ενήλικες και τα σχέδια των παιδιών δημιουργώντας την εικόνα της καθοδήγησης και υποδηλώνοντας μεταξύ τους σχέσεις. Έτσι για παράδειγμα τα σχέδια ενός παιδιού 7 ετών φάνηκαν κατά κανόνα να συνοδεύονται από εκείνα του νεαρότερου ενηλίκου, πιθανότατα μεγαλύτερου αδελφού του παιδιού.

Μερικές από τις παιδικές χαραγές έχουν εγγραφεί σε ψηλές θέσεις ή ακόμα και στην οροφή του θαλάμου και φαίνεται ότι ενήλικες σήκωναν τα παιδιά μέχρι εκεί για να μπορέσουν να ζωγραφίσουν.

Αν και η ζωγραφική των παιδιών είναι εμφανής στη συγκεκριμένη αίθουσα, η πρόσβαση των παιδιών φαίνεται ότι ήταν ελεύθερη στο σύνολο του συμπλόκου των σπηλαίων. Τα παιδιά φαίνεται να είχαν πρόσβαση στο σύνολο της κοινωνικής ζωής με πιθανότατα ελάχιστους περιορισμούς. Η διαδικασία της εκπαίδευσης στην τέχνη φαίνεται να αποτελούσε μέρος της ένταξης των παιδιών στην παλαιολιθική αυτή κοινωνία.

Και έτσι ανάμεσα στα αποτυπώματα των ενηλίκων, εκείνα των παιδιών, ακούγονται να βγαίνουν λες από τους τοίχους ήχοι ζωντανοί και να μας μιλούν μέχρι σήμερα.

Σημείωση: Η παρουσία παιδικής τέχνης σε παλαιολιθικά σπήλαια πρώτοαποκαλύφθηκε το 2006 από τους αρχαιολόγους Leslie Van Gelder, του Walden University, των ΗΠΑ, και το σύζυγό της Kevin Sharpe.