“Κάθε αντίσταση είναι μάταιη! Θα αφομοιωθείτε!” Για τους μη Trekkies η ατάκα ανήκει στους Borg. Στο φανταστικό σύμπαν του Star Trek οι Borg αποτελούν μία επιθετική φυλή εξωγήινων που επεκτείνεται αφομοιώνοντας άλλα είδη, τις γνώσεις και την τεχνολογία τους.
Κατά την ανάλυση δειγμάτων από λασπώδεις περιοχές των δυτικών Η.Π.Α. επιστήμονες ανακάλυψαν πρόσφατα δομές DNA που δείχνουν να σαρώνουν και να αφομοιώνουν γονίδια μικροοργανισμών του περιβάλλοντός τους. Στις δομές αυτές, που αποτελούν εξωχρωμοσωμικό γενετικό υλικό, έδωσαν το όνομα Borg.
Τα περισσότερα μικρόβια διαθέτουν εξωχρωμοσωμικό γενετικό υλικό. Γενετικό υλικό δηλαδή που βρίσκεται εκτός των χρωμοσωμάτων του μικροβίου και κωδικοποιεί χρήσιμα αν και όχι απαραίτητα για τη ζωή γονίδια όπως για παράδειγμα η αντίσταση σε αντιβιοτικά.
Τα Borg αποτελούν τέτοιας μορφής γενετικό υλικό που ζει υποχρεωτικά μέσα σε κάποιο κύτταρο ξενιστή (μικρόβιο). Σε σχέση με τις μέχρι σήμερα γνωστές μορφές εξωγενετικού υλικού χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά μεγάλου μήκους αλυσίδες DNA (από 600.000 μέχρι και 1.000.000 ζεύγη βάσεων) με αποτέλεσμα να φτάνουν μέχρι και το 1/3 του μεγέθους χρωμοσώματος του ξενιστή τους.
Σύμφωνα με την Jill Banfield (γεωμικροβιολόγος) και τους συνεργάτες της, που έκαναν την ανακάλυψη, τα Borg αποτελούν μορφές μοναδικές και ξεχωριστές από ότι έχει μέχρι σήμερα ανακαλυφθεί. Υπάρχουν βέβαια συνάδελφοί της μου πιστεύουν ότι παρόμοιες ιδιότητες χαρακτηρίζουν και άλλες δομές εξωγενετικού υλικού. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όμως τα Borg παραμένουν εξαιρετικά ενδιαφέροντα.
Με βάση τις μέχρι σήμερα γνώσεις μας τα Borg σχετίζονται με τα archaea, μονοκύτταρους μικροοργανισμούς διαφορετικούς από τα βακτήρια. Συγκεκριμένα, αυτά που ανακαλύφθηκαν από την Banfield συνδέονται με την ποικιλία Methanoperedens που έχει την ιδιότητα να διασπά και να καταστρέφει το μεθάνιο, αέριο που φαίνεται να συμμετέχει στην ανάπτυξη του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Κατά την ανάλυση του γονιδιώματος οι Banfield και συνεργάτες διαπίστωσαν ότι τα Borgs έχουν αφομοιώσει γονίδια από διάφορες πηγές. Η παρουσία επαναλήψεων στο DNA τους βρίσκεται υπό διερεύνηση. Είναι γνωστό ότι τέτοιες επαναλήψεις αφορούν σε χαρακτηριστικές κωδικοποιήσεις για διαφορετικούς ιούς και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για τα μικρόβια καθώς αφορούν στην άμυνά τους απέναντι στους ιούς αυτούς. Ταυτόχρονα περιλαμβάνουν γονίδια που συμμετέχουν σε μεταβολικές διεργασίες ανάμεσα στις οποίες και στη διάσπαση του μεθανίου.
Με το βλέμμα προς το μέλλον, μία πιθανή χρήση των Borgs αφορά στην αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Ο εμπλουτισμός μικροβίων με Borg θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση διάσπασης του μεθανίου και τον περιορισμό του εκπεμπόμενου από τα archaea αερίου στην ατμόσφαιρα. (Τα archaea του εδάφους φαίνεται να προκαλλούν εκπομπές ενός γιγατόνου μεθανίου ετησίως.) Με τον τρόπο αυτό μπορούν δυνητικά να αποτελέσουν ένα καινοτόμο βιολογικό όπλο στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.
