Εισπνέει, ρυθμίζει τις κινήσεις του στόματος, των χειλιών και της γλώσσας και εκπνέει απότομα. Το πρώτο κλάμα του νεογέννητου ακούγεται και αποτελεί για τους επόμενους μήνες με διάφορες μορφές, χροιές και εντάσεις τον τρόπο επικοινωνίας του. Πώς όμως γνωρίζει το νεογέννητο πως να κλάψει, πώς τα καταφέρνει ήδη με την πρώτη εισπνοή;
Σε μελέτη δημοσιευμένη στο elife (“Prenatal development of neonatal vocalizations”) ερευνητές του πανεπιστημίου του Princeton, ασχολήθηκαν ακριβώς με το παραπάνω ερώτημα.
Στα πλαίσια υπερηχογραφικών ελέγχων έχουν αποτυπωθεί κινήσεις του στόματος των εμβρύων κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, που προσομοιάζουν σε αυτές του κλάματος των μωρών μετά τη γέννηση.
Το κλάμα αποτελεί κοινό χαρακτηριστικό του ανθρώπου με άλλα πρωτεύοντα. Έχοντας αυτό υπόψιν, οι μελετητές επέλεξαν να αντλήσουν πληροφορίες από τη συστηματική υπερηχογραφική παρακολούθηση της εξέλιξης των χαρακτηριστικών κινήσεων που σχετίζονται με το κλάμα σε έμβρυα μαρμοσετών Οι μικρόσωμοι πίθηκοι μαρμοσέτες (marmoset monkeys), έχουν ύψος από 12 εκατοστά έως μισό μέτρο και βάρος που δεν ξεπερνά τα 360 γραμμάρια.
Ευτυχώς για τους μελετητές, οι μαρμοσέτες φάνηκε να έχουν ιδιαίτερη αγάπη για τα marshmallows, και μετά από εκπαίδευση κατάφεραν να παραμένουν σχετικά ακίνητες για τα 15´- 45´που διαρκούσε ο υπερηχογραφικός έλεγχος. Τα υπερηχογραφήματα επαναλαμβανόταν δυο με τρεις φορές την εβδομάδα, από τη στιγμή που ήταν εμφανές το πρόσωπο του εμβρύου (περίπου την 95η ημέρα της κύησης) και μεχρι την ολοκλήρωσή της (διάρκεια κύησης περίπου 146 ημέρες). Ακολούθησε βιντεοσκόπηση του κλάματος των νεογνών κατά την πρώτη εβδομάδα της ζωής και σύγκριση των υπερηχογραφικών καταγραφών και των βιντεοσκοπήσεων.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν σταδιακή εξέλιξη των κινήσεων στόματος, κεφαλής και σώματος του εμβρύου που ξεκινούν ως ¨ανώριμες¨ κινήσεις και σταδιακά αποκτούν τη μορφή που απαιτείται για την παραγωγή αποτελεσματικού κλάματος.
Αρχικά οι εικόνα παραπέμπει σε ταυτόχρονες αντανακλαστικές κινήσεις κεφαλής και άκρων. Ακολούθως οι στοματοπροσωπικές κινήσεις μπορούν να τελούνται ανεξάρτητα, με τις κινήσεις στόματος και προσώπου αυξάνονται σε πολυπλοκότητα και τελικά να λαμβάνουν την εικόνα που παραπέμπει στην μετά τη γέννηση παραγωγή κλάματος.
Η ανάπτυξη του κλάματος δηλαδή φαίνεται να είναι μια εξελικτική διαδικασία για το αναπτυσσόμενο έμβρυο που φτάνει σε ικανό επίπεδο ήδη στο ενδομήτριο περιβάλλον όπου δεν είναι ακόμα δυνατή η παραγωγή ήχου.
Τα επόμενα βήματα αφορούν πιθανότητα στον έλεγχο της εξέλιξης των κινήσεων αυτών από την παραγωγή κλάματος στην παραγωγή πιο εξελιγμένων μορφών ηχητικής επικοινωνίας ή ομιλίας.
Αν λοιπόν αναρωτιέστε για το πως το μόλις λίγων ημερών μωράκι σας κλαίει τόσο… δυναμικά, η απάντηση κρύβεται στο ότι πρακτικά προπονείται ήδη εδώ και… μήνες.
