Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP), 1 στα 3 κορίτσια και 1 στα 20 αγόρια θα υποστούν κάποια μορφή σεξουαλικής επίθεσης ή κακοποίησης μέχρι την ηλικία των 17 ετών.
Η ιδέα και μόνο είναι εφιαλτική. Όπως όμως και με κάθε άλλο κίνδυνο που μπορεί να αντιμετωπίσουν τα παιδιά μας, είναι απαραίτητο να τους δώσουμε τη γνώση και τα εφόδια που χρειάζονται για να παραμένουν ασφαλή.
Μεταξύ των προτάσεων της AAP για την εκπαίδευση των παιδιών σχετικά με τα όρια του σώματος περιλαμβάνονται η αποφυγή εξαναγκαστικών εκδηλώσεων στοργής, η χρήση κατάλληλης ορολογίας και ο έλεγχος της έκθεσης των παιδιών στα μέσα ενημέρωσης. Ας δούμε όμως τις συστάσεις αναλυτικά.
- Χρήση κατάλληλης γλώσσας: Η εκμάθηση των σωστών ονομάτων για όλα τα μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των γεννητικών οργάνων, βοηθά τα παιδιά να μην τα θεωρούν ως κάτι αρνητικό ή απαγορευμένο. Εξηγείστε τους ότι τα «ιδιωτικά» μέρη του σώματος είναι το στόμα και αυτά που καλύπτονται από το μαγιό και ότι κανείς δεν επιτρέπεται να τα αγγίζει χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
- Σεβασμός στην ιδιωτικότητα: Ενθαρρύνετε τα μικρότερα παιδιά να σέβονται την ιδιωτικότητα των μεγαλύτερων αδερφών ή των γονιών, όταν αυτή ζητείται. Αυτό βοηθά στην κατανόηση της σημασίας της ιδιωτικότητας από μικρή ηλικία.
- Αποφυγή εξαναγκασμένης έκφρασης στοργής: Δώστε στα παιδιά εναλλακτικούς τρόπους να εκφράζουν την αγάπη και την εκτίμησή τους, όπως το «κόλλα πέντε» ή το χαμόγελο. Η αποφυγή εξαναγκασμένων αγκαλιών ή φιλιών τα βοηθά να αισθάνονται ότι έχουν έλεγχο στο σώμα τους.
- Κατανόηση «επιτρεπτών» και «μη επιτρεπτών» αγγιγμάτων: Διδάξτε στα παιδιά τη διαφορά ανάμεσα στα επιτρεπτά αγγίγματα που δείχνουν φροντίδα και στα μη επιτρεπτά που μπορεί να προκαλούν δυσφορία ή πόνο.
- Σεβασμός των σωματικών ορίων: Μιλήστε στα παιδιά για το δικαίωμα που έχουν να λένε «όχι» σε οποιοδήποτε άγγιγμα τα κάνει να νιώθουν άβολα και τονίστε τη σημασία του σεβασμού των ορίων των άλλων.
- Θέσπιση κανόνων ασφάλειας: Εισάγετε σαφείς κανόνες σχετικά με τα μη επιτρεπτά αγγίγματα και ενισχύστε τους με συζητήσεις που βοηθούν τα παιδιά να καταλάβουν πότε μια κατάσταση δεν είναι ασφαλής.
- Ενθάρρυνση ανοιχτής επικοινωνίας: Δώστε στα παιδιά τη σιγουριά ότι μπορούν πάντα να μιλήσουν σε εσάς ή σε άλλους αξιόπιστους ενήλικες αν βιώσουν κάτι που τα αναστατώνει.
- Περιορισμός της έκθεσης στα μέσα ενημέρωσης: Διαμορφώστε κανόνες για τη χρήση των μέσων στο σπίτι και χρησιμοποιήστε εργαλεία γονεϊκού ελέγχου για να προστατεύσετε τα παιδιά από έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο.
- Επανάληψη και ενίσχυση: Επαναλαμβάνετε συχνά αυτές τις πληροφορίες σε καθημερινές στιγμές, όπως κατά το μπάνιο, πριν τον ύπνο, την επίσκεψη στο γιατρό και πριν από νέες εμπειρίες.
- Διαχείριση ερωτήσεων: Να είστε πάντα έτοιμοι να απαντήσετε στις ερωτήσεις των παιδιών με ειλικρίνεια και σαφήνεια, προσαρμόζοντας τις απαντήσεις στο αντιληπτικό τους επίπεδο.
Διατηρείτε πάντα υπόψιν ότι η γνώση και η ενθάρρυνση των παιδιών να μιλούν ανοιχτά χωρίς τον φόβο τιμωρίας ή απαξίωσης είναι βασικό εργαλείο για την προστασία τους από κακοποιητικές συμπεριφορές.