Εμετοί και διαρροϊκές κενώσεις
Γαστρεντερίτιδα
Η γαστρεντερίτιδα αποτελεί λοίμωξη του γαστρεντερικού που χαρακτηρίζεται από εμέτους και διαρροϊκές κενώσεις. Δυνατό να συνυπάρχει πυρετός ή δεκατική πυρετική κίνηση.
Διάρροια
Ως διάρροια χαρακτηρίζουμε την αποβολή τριών ή περισσότερων κενώσεων με χαλαρή ή υδαρή σύσταση σε ένα εικοσιτετράωρο. Οι συχνές κενώσεις φυσιολογικής σύστασης λοιπόν δεν αποτελούν διάρροια. Ο ορισμός αυτός δεν ισχύει για θηλάζοντα βρέφη καθώς ο θηλασμός σχετίζεται με συχνές και υδαρής σύστασης κενώσεις.
Εμετός
Ως εμετό χαρακτηρίζουμε την απότομη αποβολή του περιεχομένου του στομάχου από το στόμα.
Αιτιολογία λοιμώδους γαστρεντερίτιδας
Διάφοροι ιοί όπως Rota-, Noro- και Αδενοιοί αποτελούν τους συνήθεις υπόπτους. Η πιθανότητα όμως βακτηριακών αιτίων όπως η σαλμονέλλα και η βρουκέλλα ή παρασίτων δεν πρέπει να λησμονείται.
Red Flags
- "επηρεασμένη" γενική κατάσταση
- ούρηση λιγότερο συχνά από 6 ώρες
- εμετός με πράσινο, καφέ ή κόκκινο χρώμα
- εμετός σε παιδί με πρόσφατη κάκωση στο κεφάλι
- κενώσεις με κόκκινο ή μαύρο χρώμα
- έντονο κοιλιακό άλγος
Πρόληψη γαστρεντερίτιδας
- Αποκλειστικός μητρικός θηλασμός για το πρώτο εξάμηνο ζωής
- Σχολαστικό πλύσιμο χεριών και τήρηση των κανόνων υγιεινής
- Χρήση καλά βρασμένου νερού (10 λεπτά) για τους πρώτους μήνες
- Εμβολιασμός (εμβόλιο εναντίον των Ροταϊών περιλαμβάνεται στο εθνικό χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών ως προαιρετικό, όχι όμως ως υποχρεωτικό εμβόλιο. Στο ιατρείο μας συστήνουμε τη χρήση του
“It is more fun to talk with someone who doesn’t use long, difficult words but rather short, easy words like, ‘What about lunch?”
A. A. Milne
Αντιμετώπιση επεισοδίων εμέτων στο σπίτι
Η αρχική νηστεία και ακολούθως η κλασματική χορήγηση υγρών αποτελούν τη βάση της αντιμετώπισης. Τα αναφερόμενα ηλεκτρολυτικά διαλύματα διατίθενται στα φαρμακεία με απλές οδηγίες για την ανασύστασή τους.
– 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε 5-10 λεπτά για μία ώρα
– 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε 2-3 λεπτά για μία ώρα
– χορήγηση ακολούθως μικρής ποσότητας μητρικού γάλακτος σε τακτά – μικρά χρονικά διαστήματα
– εφόσον παραμένει χωρίς επεισόδιο εμέτου >3ώρες επανέναρξη μητρικού θηλασμού
– 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε 5-10 λεπτά για μία ώρα
– 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε 2-3 λεπτά για μία ώρα
– χορήγηση ακολούθως μικρής ποσότητας μητρικού γάλακτος σε τακτά – μικρά χρονικά διαστήματα
– εφόσον παραμένει χωρίς επεισόδιο εμέτου για >3ώρες επανέναρξη θηλασμού ή μπορεί να χορηγηθεί υποκατάστατο γάλακτος κατάλληλο για την ηλικία σε ποσότητα 1/2-2/3 της συνηθισμένης για το βρέφος
– 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε 5-10 λεπτά για μία ώρα
– 1 κουταλάκι του γλυκού κάθε 2-3 λεπτά για μία ώρα
– γουλιά – γουλιά για μία ώρα
– έναρξη σίτισης με γάλα ή φρυγανιά (ανάλογα με την ηλικία)
– συχνά και μικρά γεύματα
– αύξηση των χορηγούμενων υγρών
Σε περίπτωση επανάληψης του επεισοδίου εμετού η διαδικασία επαναλαμβάνεται από την αρχή
Διατροφή κατά την αντιμετώπιση γαστρεντερίτιδας
Προτιμούμε για τις πρώτες ημέρες ενδεικτικά:
• Φρούτα: Μήλο, μπανάνα
• Κύριο γεύμα: Πατάτα, καρότο, ρύζι, κοτόπουλο στήθος, μοσχάρι άπαχο
• Μικρό γεύμα: τοστ με κίτρινο τυρί
Είναι σημαντική η επιστροφή στη συνήθη διατροφή το ταχύτερο δυνατό μόλις έχουμε βελτίωση. Η επιστροφή γίνεται με σταδιακή αύξηση της ποικιλίας και της ποσότητας των γευμάτων.
Η παιδιατρική εκτίμηση είναι πάντα σημαντική, κρίνεται όμως επιβεβλημένη στις επόμενες περιπτώσεις
- ασθενείς μικρής ηλικίας (ιδιαίτερα ηλικίας κάτω των 6 μηνών)
- εμετοί με ιστορικό χτυπήματος στο κεφάλι στις προηγούμενες ημέρες
- υφιστάμενο νόσημα που επιβάλλει ιδιαίτερη αντιμετώπιση
- επανειλημμένα επεισόδια εμέτων
- πράσινο χρώμα στον εμετό
- πρόσμιξη βλέννης, αίματος στις κενώσεις
- συνοδό εμπύρετο
- συνοδό έντονο κοιλιακό άλγος
- μείωση διούρησης (ιδιαίτερα αν το παιδί παρουσιάζει ούρηση με μεσοδιάστημα μεγαλύτερο από 6 ώρες)
- παιδί ιδιαίτερα κουρασμένο, υπνηλικό
- παράταση διαρροϊκών κενώσεων περισσότερο από 1 εβδομάδα
TIPs
Αποφύγετε:
- αναψυκτικά κάθε τύπου (το ότι τα τύπου Cola αναψυκτικά βοηθούν είναι μύθος)
- τσάι, χαμομήλι, χυμούς
- τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες
- μπαχαρικά και έντονες γεύσεις
- σε επεισόδιο διαρροϊκών κενώσεων με διάρκεια μεγαλύτερη της εβδομάδος χρησιμοποιείστε γάλα χαμηλής περιεκτικότητας ή ελεύθερο λακτόζης
